Pyrenaica 291 (2023)
Txokoa
Pyrenaica 291
ESLOVENIA
2023
Editoriala
Aiastui Urzelai, José Ramón
Gero eta energia gehiago behar dugu. Gero eta elektrifikatuagoa den gizarte baterantz goaz, eta ez gaude prest mugikorra kargatzeari uzteko, etxea berotzeari uzteko, janaria prestatzeari uzteko eta abar. Ez gaude prest gure bizi-kalitatean atzerapausorik emateko.
Mugikortasun elektrikoa dator orain, autoei, motorrei, bizikletei, patineteei eta abarrei aplikatuta; horiek kargatu egin behar dira, eta ustez elektrikoa izango den etorkizuna hornitzeko elektrizitate nahikoa sortzeko beharra azaltzen da.
Energia hori behar dugula jakinda, hura lortzeko hainbat modu daude. Energia eolikoa azpimarratu nahi dut hemen. Jakina, energia “garbi” baten alde nago, ahalik eta karbono-aztarna txikiena duena, baina, kasualitatez, beti aukeratzen ditugu mendiak parke eolikoak instalatzeko.
Hainbat proiektu eolikoen berri eman da EAEn azken hilabeteetan... eta kasualitatez, gehienak Araban daude. Zergatik?, galdetuko diogu gure buruari. Errazagoa delako “alokairua” negoziatzea 60 biztanleko kontzeju batekin 5000 biztanleko herri batekin baino. Errazagoa da 60 pertsona konbentzitzea 5000 pertsona asaldatzea baino.
Energia-sorgailuak beti mendietan proiektatzen dira, gizakiok estresa kentzeko eta bake pixka batez gozatzeko erabiltzen ditugun lekuetan, bai eskalatzen, zein korrika egiten, mendi-ibiliak egiten, ibilketa nordikoa egiten edota bizikletaz gozatzen.
Alternatiba gisa, gaiari buelta eman diezaiokegu eta dagoeneko gizatiartuta dauden lekuetan proiekta ditzakegu sorgailuak, hala nola errepideetan edo industrialdeetan. Itsusiagoa da agian, baina merkeagoa ere bai, leku horietara erraz iristeak saihesten baitu neurriz kanpoko pistak eta inpaktu handiko beste obra batzuk eraikitzea.
Gizarte bezala anestesiatuta gaude “Ukrainako gerrarekin”, eta moral baxuko une hori baliatzen dute edozein argudio baliozkotzat jotzeko.
Jakina, energia-kontsumitzaile amorratua naiz eta ulertzen dut hura behar dugula, baina ez horrela. Mendi guztiak haize-sorgailuz eta basamortuak eguzki-panelez beteta ere, beharko omen dugun energia-kantitatea ez dugu asebeteko.
Mendizale gisa, energia-sorgailuak nola eta non instalatu behar diren hausnartu beharra dago, bizi eta paseatzen dugun lekuetan jartzea proposatzen dutenean bakarrik haserretzen baikara.
Canal Royako batasunaz ari gara, baina hemen, etxean, horrelako egoerak ere baditugu, eta ez dirudi gogaitzen gaituztenik.